Mέθοδοι πειθαρχίας του παιδιού
Η επιθετική συμπεριφορά ενός παιδιού μπορεί να έχει ποικίλες αιτίες, πάντα όμως είναι μια ανεπιθύμητη συμπεριφορά για το γονιό, ο οποίος προσπαθεί να την αλλάξει πολλές φορές μέσω της τιμωρίας. Σαφώς η έννοια της τιμωρίας εμπεριέχει διαφορετικές τακτικές για τον κάθε γονιό, διαφορετικής έντασης, διάρκειας και περιεχομένου. Η τακτική της σωματική τιμωρίας, όμως, η οποία πολλές φορές συνοδεύεται και από φωνές και λεκτική τιμωρία, είναι η πιο καταστροφική για το παιδί αλλά και η πιο αναποτελεσματική μέθοδος πειθαρχίας. Μπορεί στιγμιαία να σταματά μία ανεπιθύμητη συμπεριφορά, αλλά είναι σίγουρο πως αργά ή γρήγορα η συμπεριφορά αυτή θα επιστρέψει. Μακροπρόθεσμα μπορεί επίσης να προκαλέσει ακόμα περισσότερα προβλήματα στο ίδιο το παιδί αλλά και στο δεσμό του με το γονιό. Οι έρευνες καταδεικνύουν πως η μέτρια με έντονη σωματική τιμωρία ενός παιδιού, σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο ακαδημαϊκών δυσκολιών, προβλημάτων σωματικής υγείας αλλά και ψυχολογικών προβλημάτων. Αν μάλιστα αυτού του είδους η τιμωρία συνεχίζεται για μεγάλα χρονικά διαστήματα, το παιδί εμφανίζει αυξημένα επίπεδα άγχους, το οποίο μπορεί να προκαλέσει μόνιμες αλλαγές στο ανοσοποιητικό του σύστημα. Ως συνέπεια αυτού, ο ενήλικας που έχει μεγαλώσει σε ένα τέτοιο περιβάλλον, έχει περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσει χρόνιες ασθένειες.
Ένας αποτελεσματικός τρόπος να διαμορφώνουμε τη συμπεριφορά του παιδιού είναι η τεχνική του time out. Εδώ ο γονιός απομακρύνει το παιδί από μία κατάσταση για λίγα λεπτά (πχ απομονώνεται) έως ότου σταματήσει η ανεπιθύμητη συμπεριφορά. Εναλλακτικά, ο γονιός μπορεί να πάρει ένα προνόμιο από το παιδί (πχ ένα συγκεκριμένο παιχνίδι) για μία μέρα. Αν ο γονιός υιοθετήσει παράλληλα και τη συχνή επιβράβευση και τον έπαινο του παιδιού όταν αυτό παρουσιάζει μία επιθυμητή συμπεριφορά, το παιδί θα πειθαρχεί χωρίς να δημιουργούνται περαιτέρω εντάσεις και χωρίς να συντηρούνται δυσλειτουργικές συμπεριφορές μέσα στην οικογένεια.
Υπάρχουν τρία κριτήρια σύμφωνα με τα οποία οι γονείς μπορούν να αναγνωρίσουν ότι θα πρέπει να απευθυνθούν σε ειδικό για την αντιμετώπιση ενός προβλήματος συμπεριφοράς του παιδιού και αυτά είναι:
1. Οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί δεν μπορούν να διαχειριστούν τη συμπεριφορά ενός παιδιού.
2. Η συμπεριφορά προκαλεί έντονες δυσλειτουργίες στις καθημερινές δραστηριότητες του παιδιού και της οικογένειας.
3. Το παιδί μπορεί να βλάψει τον εαυτό του (αυτοτραυματισμός) ή άλλους (πχ να χτυπήσει άλλα παιδιά/αδέλφια).
Από τη συνέντευξη του Δρ. Kazdin, καθηγητή Ψυχολογίας και Παιδοψυχιατρικής στο Πανεπιστήμιο Yale.
http://www.apa.org/research/action/speaking-of-psychology/disciplining-children.aspx